Sosyal hizmetler üniversite sınavında EA-1 ve EA-2 puan türü ile öğrenci alan bir bölümdür. Sosyal çalışmacılar, ekonomik ve sosyo kültürel bakımdan zor durumda olanlara sorunlarını çözmeden yardımcı olan kişilerdir. Yardım ederken hem sahip oldukları imkanları kullanırlar, hem de çevredeki olanakları araştırarak daha çok faydalı olmak için araştırma yaparlar. Üniversitelerin 4 yıllık eğitim veren fakültelerinden mezundurlar.

Sosyal çalışmacı nasıl olunur?

İş alanının çok geniş olması nedeniyle son yıllarda sosyal hizmetler bölümüne rağbet oldukça artmıştır. Uygulamalı bir alan olan sosyal hizmetler eğitimi Hacettepe Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, gibi Türkiye’nin köklü üniversiteleri tarafından verilen 4 yıllık bir lisans programıdır. Sosyal hizmetler alanında mesleğin kuruluşundan beri bir unvan karmaşası yaşanmaktadır. Üniversitelerin 4 yıllık sosyal hizmetler bölümünden mezun olanlar sosyal çalışmacı ya da sosyal hizmet uzmanı unvanıyla çalışabilirler. Açıköğretim fakültelerinin 2 yıllık sosyal hizmetler bölümünden mezun olanlar ise sosyal tekniker unvanı kazanırlar. Sosyal çalışmacı olabilmeleri için Dikey Geçiş Sınavı’yla örgün öğretim programlarından birini kazanıp 2 yıl daha eğitim almaları gerekmektedir. Türkiye’de alanın öncülerinden Prof. Dr. İlhan Tomanbay bu tanımlamayı kullanmanın daha doğru olduğunu söylemektedir. Ancak çalışanların sosyal hizmet uzmanı unvanını kullanmayı daha çok tercih edildiği gözlenmektedir. Birçok öğrenci ise sosyal çalışmacı ile sosyal tekniker farkını bilmeden tercih yapmaktadır malesef.

Sosyal Hizmetler Taban Puanları

Sosyal hizmetler alanında çalışmak isteyenler için özel sektör ve kamuda birçok olanak mevcuttur. Ancak kamu atamalarının eskisi kadar kolay olmadığını belirtmek gerekiyor. 2022/1 KPSS’de sosyal hizmetler taban puanı 77.342 olarak oluşmuş ve son atama Kars’a yapılmıştır. Açılan kadro sayısının da sadece 173 olduğunu ayrıca vurgulamak gerekiyor. Sadece 4 yıllık fakülte mezunlarının başvurabildiği kadrolar böyleyken 2 yıllık açık öğretim sosyal hizmetler mezunları için durum daha karamsardır. Özellikle devlet yurtlarında 8-10 kişilik kadrolar alabilen sosyal tekniker atanma puanları 89-90 civarındadır. Bu konuda Prof. Dr. İlhan Tomanbay’ın meslek hakkında anlatacaklarını dinlemek konuyu anlamanız için oldukça faydalı olacaktır.

Sosyal çalışmacı iş olanakları

Sosyal çalışmacı iş olanakları oldukça geniş bir meslektir. Sosyal çalışmacı lisans eğitimini tamamladıktan sonra üniversitede kalabilir. Bunun için araştırma görevlisi sınavını başarı ile vermeleri gerekir. Daha sonra aldığı eğitim ve girdiği sınavlarla yardımcı doçent, doçent ve profesörlük unvanını kazanırlar. Diğer kurumlarda çalışanlar ise kariyer yapıp en üst düzey yöneticiliğe kadar yükselebilirler. Bakıma muhtaç kimsesiz yaşlıların huzurevlerine yerleştirilmeleri sürecini takip ederler. Kimsesiz çocukların bakımını üstlenmek isteyen koruyucu ailelere verilmelerini veya yurtlara yerleştirilmelerini sağlayarak takiplerini yaparlar. Yardıma muhtaç yoksullara para, gıda ve diğer yardımların yapılması için gerekli hizmetlerin geliştirilmesini sağlarlar ve kaynak bulmak için araştırma yaparlar. Gecekondu bulunan bölgelerde insanların ihtiyaçlarını tespit edip karşılanmasını sağlarlar. Sosyal çalışmacı olmak için, akademik yeteneğe sahip olmak, kişisel ve toplumsal sorunlara ilgili olmak, ikna kabiliyeti iyi olmak, empati kurabilmek ve liderlik özelliklerine sahip olmak gerekir. Sosyal çalışmacılar; Çocuk esirgeme kurumlarında, çocuk bakımevleri ve kreşlerde, yetiştirme yurtları ve gündüz bakımevlerinde, rehberlik araştırma merkezleri ve rehabilitasyon merkezlerinde, huzurevlerinde, cezaevleri ve çocuk ıslahevlerinde, emniyette çocuk bürolarında çalışmaktadırlar. Yine kendi kreş veya gündüz bakımevlerini açarak mesleklerini devam ettirebilirler.

Sosyal hizmetler eğitimi almış kişiler iyi bir İngilizce’ye sahipse birçok ülkede nitelikli göçmen statüsü ile iş imkanına sahiptir. 2-4 yıllık meslek tecrübesinin ardından yurtdışında çalışma olanakları da bulunmaktadır. Özel sektörüde de sosyal çalışmacı unvanı bulunanlar bir adım öndeyken açıköğretim sosyal sosyal hizmetler mezunları özellikle staj zorunluluğunun kalkmasının ardından tercih edilmemeye başlanmıştır. Sosyal hizmetler iş ilanları detaylı olarak incelendiğinde bu ayrım çok net olarak görülebilmektedir. Ayrıca mezuniyetin dışında iş ve staj tecrübesi ile Aile Danışmanlığı, Sorumlu Müdürlük gibi sertifkalara sahip olmak çok önemli artılar haline gelmiştir.

Sosyal çalışmacı ne kadar maaş alır?

Lisans mezunu sosyal çalışmacılar, kamu kurum ve kuruluşlarında ‘sosyal çalışmacı’ unvanı ile kadrolu olarak çalışmaktadırlar. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan sosyal çalışmacıların aldıkları net ücretler kademe derecelerine göre değişmektedir. ¼ kademe derecesinde olan bir sosyal çalışmacı 7.793 lira net maaş alırken, yeni atanmış sosyal çalışmacı maaşı 8/1 kademe derecesinden 7.396 lira net maaş almaktadır. Özel sektör sosyal hizmetler uzmanı ya da sosyal çalışmacı maaşları 8.850-10.000 TL arasında değişmektedir. Aile Danışmanlığı, Sorumlu Müdürlük gibi sertifikalara sahip olmak sosyal çalışmacıların iş bulmasında ve maaşlarının yükselmesinde direkt etkili olmaktadır.