Emekli ikramiyesi ve emekli aylığında KHA, EKEA önemi

Haberler May 21, 2023 No Comments

Kazanılmış Hak Aylığı (KHA) intibakı ek göstergeyi kazandırır, ancak emekli keseneğine esas aylık (EKEA) derecesi ek göstergeyi kazandırmaz, bu duruma göre de emekli aylığında ve ikramiye hesabında kazanılmış hak aylığı önem kazanır.

Soru : 1994 sigorta başlangıcım var 7 yıl çalıştım. Kamuya 2005 yılında girdim. Hizmet birleştirmeyi de yaptım. Toplam 24 yıl EYT den faydalanıyorum. Maaş bordrosunda emekliliğe esas 1/4 ancak çalıştığım kurumda 2/3 yüm. 3600 ek gösterge memuru da kapsadığında ben maaş ve ikramiyemi 1/4 den mi alacağım yoksa 2/3 den mi alacağım. Nereden öğrenebilirim iletişim numarasını istiyorum

Detaylar/Değerlendirmeler:

Emeklilik derecesine esas derece ve kademenin kazanılmış hak aylık derece ve kademesinin önünde olması, emekli maaşı hesaplamasını etkiler ve memur için en yüksek emekli aylığı ve emekli ikramiyesi ödenmesini sağlayan intibakı ve/veya kadro derecesi esas alınır.

Memurun emekli aylık ve ikramiyesinin hesaplanmasında esas alınan unsurlar

Emekli aylığı ve emekli ikramiyesi hesabında KHA ve EKEA ve KADRO derecesi esas alınır.

Kazanılmış hak aylığı (KHA) ve Emekli keseneğine esas aylık (EKEA) ayrımı konusunda yaptığımız değerlendirmeler emekli aylıkları ve emekli ikramiyesi açısından 5434 e tabi memurlar hakkında; yalnızca emekli ikramiyesi açısından da 5510 a tabi memurlar hakkında yapılmaktadır.

Kadro derecesi; Memurun görev unvanı ile direkt bağlıdır. Memur için kadro derecesi 5, veri hazırlama kontrol işletmeni için kadro derecesi 3, Teknisyen Yardımcısı için kadro derecesi 5, Şef için kadro derecesi 3, Şube Müdürü ve üst unvanlar için kadro derecesi 1 gibi.

Memurun kazanılmış hak aylığı veya emekli keseneğine esas aylık derecesi kadro derecesinden daha düşük olsa bile kadro derecesi için öngörülen ek gösterge rakamı uygulanır. Bu bakımdan kadro derecesinin önemi yüksektir.

Örnek verecek olursak:

Yüksek okul mezunu olan şube müdürü, daire başkanı vb. gibi unvanda bulunanların toplam hizmetleri üzerinden yapılan intibaklarında 3 üncü derece 2 nci kademede kalsa dahi, bu durumdaki unvanlar için kadro dereceleri 1 olduğundan, 1. Derece için öngörülen ek gösterge uygulanır. Kadro derecesi kazanılmış hak aylık veya emekli keseneğine esas aylık derece ve kademeyle ayrı tutulur.

(KHA) Kazanılmış hak aylık derecesi ve kademesi; Memurlun tahsiline göre memurluk hizmeti, mesleği ile ilgili geçmiş olan işçilik, esnaflık gibi hizmetleri ve yine kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilmesi gereken diğer süreler gibi memurun ek gösterge almasını sağlayacak veya tahsiline göre yükselebilecek derece ve kademeyi belirtir. Bu durum ön lisans dahil yüksek öğrenim görenler için azami 1 inci derecenin 4 üncü kademesidir. Lise mezunları için 3 üncü derecenin 8 inci kademesidir (sicil notundan dolayı ilave kademe olduğunda ise 2 nci derecenin 6 ncı kademesidir).

(EKEA) Emekli keseneğine esas aylık derece ve kademesi; Memurun, işçi, esnaf, memurluk hizmetlerinin tamamı üzerinden yine tahsiline göre yükselebileceği derece ve kademeyi ifade eder. Ancak, bu şekilde yükselinen derece ve kademenin ek göstergesi verilmez. Örnek; işçi, esnaf memurluk hizmetleri ile birlikte yüksekokul mezunu bir kişi 1 inci derece 4 üncü kademeye gelmiş olsun, ancak bu kişinin kazanılmış hak aylığı ise 2 nci derecenin 3 üncü kademesinde kalsın. Bu durumda bu kişi 2200 ek gösterge değil, 1600 ek gösterge alır.

Örneğin GİH sınıfında çalışan bir memur için, memuriyet öncesindeki mesleği dışındaki işçilik veya esnaflık süreleri kazanılmış hak aylığında değerlendirilmemekte ancak emekli keseneğine esas derece ve kademede değerlendirilmektedir.

İşte bu tür memuriyet öncesi SSK veya Bağ-Kur’lu hizmet bulunması halinde, emekli keseneğine esas derece ve kademe, kazanılmış hak aylık derece kademesinin önüne geçmektedir.

Böyle bir durumdaki kişinin emekli olması halinde ise emekli maaşı hesabı değişmektedir.

Buna göre, ek gösterge hesabında kazanılmış hak aylık (KHA) derece ve kademesi esas alınırken, göstergede ise emekli keseneğine esas derece ve kademe (EKEA) esas alınmaktadır. Örnek verecek olursak: Emekli Keseneğine Esas Aylık Derece ve Kademesi 3/5 olan memur için aylık ve ikramiye 657 SK/43 üncü maddedeki karşılığı 1210 olacaktır. Ancak, aynı memurun Kazanılmış Hak Aylık Derece Kademesi 4/2 ise, EK GÖSTERGE olarak Yüksekokul mezunu ise yüksek okul mezunları için tespit edilen 4/2 intibakın karşılığı ek gösterge, değilse yüksek okul mezunu olmayanlar için tespit edilen 4/2 intibakın karşılığı ek gösterge uygulanır.
Emekli aylığı ve emekli ikramiyesi hesabında yukarıda belirttiğimiz işlemler uygulanır.

Buna göre de ek gösterge alınabilmesi için mutlaka kazanılmış hak aylık derecesinin, emekli keseneğine esas aylık derecesinden daha yüksek olması gereklidir. Şayet, KHA derecesi EKEA derecesinden düşük ise emekli aylık ve emekli ikramiyesi hesabında EKEA intibakı da dahil esas alınacak ancak ek gösterge daha düşük olacağından aylık ve ikramiye tutarı da daha az olacaktır.

Bu bağlamda, verdiğiniz bilgilere göre durumunuzu şu şekilde değerlendirmekteyiz:

3600 ek gösterge uygulaması için yeni bir yasal düzenleme ile memurları da kapsar şekilde çözümlenmesi halinde, bu durum (KHA) intibakı 1 inci dereceye yükselmiş olan memurları kapsaması kaçınılmaz olacağından, sizin durumunuzda da KHK intibakınızın 1 inci dereceye gelmediğini anladığımızdan, 3600 ek göstergeden yararlanmanızın mümkün olamayacağını değerlendirmekteyiz.

Bu nedenle, öğrenim durumunuzun da yükseköğrenim olduğunu tahmin ettiğimizden tavsiyemiz görevinize devam ederek KHK intibakınızın 1 inci dereceye gelmesini beklemeniz olacaktır.

No Comments

Leave a comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir